بسیاری از آموزشهای غذایی ما به کودکان باعث بهوجودآمدن رژیم غذایی ناسالم میشود.
کودکان در بچگی همهچیز را میمکند، دوست دارند هر نوع غذا و خوردنی را مزه کنند، حسابی به حرفهای ما گوشی کرده و آنها را تکرار میکنند؛ خلاصه از والدین خود بسیار تاثیر میگیرند و این امر باعث میشود تا در بسیاری از موارد، نقش والدین بسیار پررنگ شود؛ بهخصوص در مواردی مثل رژیم غذایی که در آینده کودکان نقش بسیاری را ایفا میکند.
ولی بسیاری از والدین با اینکه نگران سلامتی کودکشان هستند، نمیدانند چگونه باید او را به خوردن غذای سالم تشویق کنند و بعضا با لطفشان، برعکس عمل کرده و آینده و سلامت کودکشان را به خطر جدی میاندازند؛ بههمینخاطر بهتر است یاد بگیریم چگونه کودکمان را به رژیم سالم غذایی تشویق کنیم.
- به غذاها برچسب خوب و بد نزنید
در بیشتر مواقع، پدر و مادرها به غذاهایی مثل سیبزمینی سرخکرده، دونات، شیرینی، پیتزا و… که سرخکرده هستند یا شکر و نمک زیادی دارند، برچسب «بد» و به غذاهایی مثل انواع میوه و سبزیها برچسب «خوب» میچسبانند. این کار باعث میشود تصویری قضاوتکننده در مورد انواع غذاها در ذهن کودک ساخته شود. شاید به نظر بعضی والدین این کار درست و منطقی باشد و باعث شود کودکشان بیخیال خوردن پنجمین بسته چیپس در یک روز شود، ولی روش درست این است که به آنها توضیح دهیم چرا یک غذا بیشتر و بهتر به رشد آنها کمک کرده و دیگر غذاها در مسیر رشد او اختلال ایجاد میکنند. در این دستهبندی به غذاهای خوب میگوییم «غذاهایی که به رشد فرزندمان کمک میکنند» و به غذاهای بد میگوییم «غذاهایی که تفریحیخوردن آنها اشکالی ندارد»؛ همچنین میتوانید روش خریداری و نگهداری این مواد غذایی را به فرزندتان یاد بدهید. مثلا همیشه میوه و سبزی در خانه داشته باشید و آنها را در دسترس کودک قرار دهید، ولی در مقابل فقط بعضیوقتها شیرینی و چیپس را به خانه بیاورید.
- دوباره و دوباره تلاش کنید
مزه دهان کودکان در طول زمان تغییر میکند؛ بههمینخاطر تلاش مداوم شما برای تغییر ذائقه کودکان امری بسیار مهم است. ممکن است غذایی در اولین دفعه به دهان فرزندتان خوش نیاید و آن را پس بزند، ولی شما بیخیال نشده و در طول زمان باز هم تلاش کنید تا فرزندتان حداقل یک یا دو بار آن را امتحان کند. ممکن است این روند مدتها طول بکشد تا فرزندتان غذا را قبول کند، ولی درنهایت با آن کنار آمده و ممکن است حتی تبدیل به بهترین غذایش شود. از طرفی هم کودکان همیشه در حال نگاهکردن به شما هستند؛ پس فراموش نکنید که حتما از آن غذای مدنظرتان جلوی کودک هم بخورید.
- توجه کودکان را جلب کنید
همه بچهها سه کار را بسیار دوست دارند؛ اینکه چیزی یاد بگیرند، دستهایشان را کثیف کنند و البته به پدر و مادرشان کمک کنند. یکی از بهترین راههای آموزش رژیم غذایی مناسب، یاددادن آشپزی به آنهاست. همینکه بتوانند در کنار شما کمی دستهای خود را کثیف کرده و با انواع مواد اولیه سالم آشنا بشوند، علاوه بر اینکه استفاده از مواد غذایی سالم را در ناخودآگاه آنها پرورش میدهد، باعث میشود خلاقیت آنها هم رشد کند. شما هم میتوانید در حین آشپزی، مشخصات و فایدههای مواد غذایی سالم را گفته و آنها را تشویق کنید تا از این مواد در غذاهای خود نیز استفاده کنند. یکی دیگر از راههای مناسب، آموزش کاشتن گیاهان خوراکی و پرورشدادن آنهاست. این کارباعث میشود هم روند رشد یک گیاه را یاد بگیرند و هم با خواص هر گیاه بیشتر آشنا شوند؛ به علاوه پرورشدادن و باغبانیکردن برای این گیاهان نیز خود یک سرگرمی سالم برای آنهاست.
- همهچیز را به فرزندان نگویید
چه در حال گذراندن یک دوره ورزشی سنگین هستید و چه بهخاطر رژیم غذایی خاصتان، مواد غذایی خاصی را مصرف میکنید، به کودکتان حرفی نزنید. معمولا وقتی در زمان ورزشکردن و نخوردن انواع کربوهیدرات به کودکتان میگویید چرا این مواد غذایی بد هستند و باید ورزش کنید تا از دست اثرات آنها خلاص شوید، آنها یک تصویر قضاوتکننده در ذهن خود میسازند و علاوه بر اینکه کربوهیدرات و دیگر مواد غذایی را به چشم یک دشمن میبینند، بلکه تصورشان از ورزش نیز تبدیل به مجازاتی برای خوردن این مواد غذایی میشود.
- روی زندگی سالم تمرکز کنید نه اضافه وزن
در چندین سال گذشته، بحران چاقی در سنین کم بسیار شایع شده و در مدارس ابتدایی، بچههای زیادی را میبینیم که اضافه وزن دارند و بعضا بهخاطر آن مسخره هم میشوند؛ اضافه وزنی که در بزرگسالی منجربه بیماریهای قلبی و دیابتی میشود. در این سنین نباید روی مسئله چاقی و کاهش وزن تمرکز کرد، بلکه باید به کودکان روش زندگی سالم را یاد داد؛ از مصرف غذاهای سالم گرفته تا ورزشکردن و خوردن هلههوله بهصورت تفریحی.
- بیخیال خوردن مانده غذا بشوید
کودکان بیشتر از میزان ظرفیت غذایی خود آگاهی دارند و دقیقا میدانند چه موقع دیگر به غذا نیاز ندارند؛ بههمینخاطر وقتی آنها را مجبور میکنیم بیشتر از چیزی که لازم دارند، بخورند، در حقیقت آنها را تشویق میکنیم تا در غذاخوردن زیادهروی کنند. شما بهعنوان والدین، فقط برای آنها غذای سالم تهیه کرده و تشویقشان کنید تا همیشه از غذای سالم استفاده کنند. وقتی هم کودکتان نتوانست غذایش را تمام کند و مقداری از غذایش ماند، او را مجبور نکنید که به غذاخوردن ادامه دهد تا بشقاب تمیز شود. اگر کودکتان دوباره گرسنه شود، میتوانید از همان میوهها و غذاهای مانده به او بدهید تا لازم نباشد چیزی را دور بریزید.
- نسبت به سایز بدن نگاه بدی نداشته باشید
سعی کنید این اخلاق را در خود تقویت کنید که بدنها در هر شکل و اندازهای وجود دارند و دلیلی بر برتری یک بدن به بدن دیگر وجود ندارد. در همین راستا، هیچوقت از کلمات منفی برای توصیف بدن دیگران استفاده نکرده و به جای آن، از لغات مثبت و انگیزهبخش استفاده کنید؛ حال چه در مورد خودتان، چه دیگران و البته در مورد فرزندانتان. همیشه به فرزندان بگویید که ورزش را بهخاطر حس خوب و سرحالکنندهاش انجام میدهید، نه بهخاطر رسیدن به سایز و شکل خاص؛ همچنین هیچوقت بدن دیگران را زیر سوال نبرید و حساسیتی به این چیزها نشان ندهید. کودکانتان یکسره در حال تماشای شما هستند و از حرفهای شما الگوبرداری میکنند و بعد از این کار، جملات و کارهای شما را تقلید کرده و آنها چند برابر شدیدتر انجام میدهند؛ رفتاری که ممکن است بارها تکرار شود و حتی در آینده کودک نیز باقی بماند؛ عاملی که باعث میشود ذهنیتشان نسبت به بدن خود و رژیمهای غذایی تغییر کرده و سلامتیشان به خطر بیفتد.