ترس از رانندگی که گاهی اوقات به عنوان آماکسوفوبیا نامیده میشود، بسیار شایع است و ممکن است خفیف یا شدید باشد. برخی از افراد فقط از شرایط خاص رانندگی مانند رانندگی در طوفان یا آزادراهها میترسند، در حالی که دیگران از نشستن ساده پشت فرمان نیز میترسند.
رانندگی احساسات مختلفی را برای همه افراد به وجود میآورد که متأسفانه برای بسیاری از رانندگان این هیجانات و احساسات میتوانند خطرناک باشند.
آنچه در این مطلب میخوانید [ ]
ترس از رانندگی چیست؟
ترس از رانندگی که گاهی اوقات به عنوان آماکسوفوبیا نامیده میشود، بسیار شایع است و ممکن است خفیف یا شدید باشد. برخی از افراد فقط از شرایط خاص رانندگی مانند رانندگی در طوفان یا آزادراهها میترسند، در حالی که دیگران از نشستن ساده پشت فرمان نیز میترسند.
رانندگی احساسات مختلفی را برای همه افراد به وجود میآورد که متأسفانه برای بسیاری از رانندگان این هیجانات و احساسات میتوانند خطرناک باشند.
ترس از رانندگی دارای درجات مختلفی است. برخی از افراد فقط نگران رانندگی در بزرگراهها یا مسیرهای خاص ترسناک هستند. در حالی که برخی قادر به گذراندن تستهای رانندگی یا گرفتن گواهینامه نیستند.
البته ممکن است تعداد کمی از آنها گواهینامه رانندگی معتبری داشته باشند اما برای خود و همچنین سایر رانندگان خطراتی به وجود آورند. آنها میتوانند در حین رانندگی دچار حمله و ترس شوند و قادر به ترمزگیری یا تعویض دنده و غیره نباشند.
البته ترس از رانندگی برای برخی از افراد، میتواند ترس از موقعیتهای بسیار خاص باشد، این موارد به شرح زیر هستند:
رانندگی با سرعت بالا
از دست دادن کنترل ماشین
عدم باور به خود در یادگیری رانندگی
تنها رانندگی کردن
رانندگی در شب
گرفتار شدن در یک ترافیک
رانندگی در شرایط نامساعد جوی
رانندگی در مناطق ناآشنا
رانندگی در کنار وسایل نقلیه بزرگتر
ترس از تصادف
اما برای بسیاری دیگر، اضطراب کلیتر از نشستن پشت فرمان است. علاوه بر این، بسیاری از موارد فوبیا رانندگی میتواند بدون دلیل و به خاطر عدم رانندگی طی سالها ایجاد شود. البته بعضی مواقع نیز به سبب یک اتفاق ناخوشایند مرتبط با رانندگی این ترس ظاهر میشود.
رانندگی هراسی میتواند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد، به خصوص اینکه بسیاری از ما برای گذران زندگی به این فعالیت وابسته هستیم. این امر میتواند تا حدی تأثیر بگذارد که او از خرید، مراجعه به پزشک یا حتی رانندگی برای کار شخصی خودداری کند.
افرادی که با این ترس مواجه هستند، حمل و نقل عمومی را ترجیح میدهند یا از دوستان یا اعضای خانواده خود هر بار درخواست رانندگی میکنند. اما این شرایط تا زمانی کاربرد دارد که این گزینهها در اختیار شما باشد.
با این حال، این ترس همیشه تأثیر منفی بر تحصیلات، شغل و سایر فعالیتهای فرد خواهد داشت.
علائم اضطراب رانندگی چیست؟
علائم ترس از رانندگی در افراد مختلف به طور متفاوتی خود را نشان میدهد، اما به طور معمول میتواند شبیه علائم مرتبط با سایر اشکال اضطراب یا حملات هراس باشد. این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
گیجی
سرگیجه
تپش قلب و تنفس سریع
کف دست عرق کرده
عرق کردن و خیس شدن بدن به خاطر تعریق و بالا رفتن دمای بدن
قرمز شدن پوست صورت در هنگام نشستن پشت فرمان
تنگی نفس
خشکی دهان
همچنین غیر از این موارد علائم عاطفی دیگری نیز وجود دارد که شامل احساس وحشت، استرس، اضطراب شدید ناشی از فکر رانندگی، تجربه تصاویر ترسناک درباره رانندگی میشود.
فرد همچنین احساس جدا شدن یا دور شدن از واقعیت میکند، به این ترتیب او احساس میکند که رانندگی کردن او باعث ایجاد حوادث ناگوار برای دیگران میشود.
بعضی از افراد لزوماً چنین علائم جسمی را تجربه نخواهند کرد، اما به سادگی از مسئله رانندگی کردن کاملاً اجتناب خواهند کرد، و به طور بالقوه ترس خود را از دوستان و خانواده مخفی نگه میدارند و سعی میکنند با گفتن جملاتی مثل عدم علاقه به رانندگی، بلد نبودن و استعداد نداشتن از این کار طفره میروند.
اگر متوجه شدهاید و میدانید کسی که برای مدت طولانی پشت فرمان نبوده، یا شاید هرگز هدفی برای شروع رانندگی نداشته است، سعی کنید به طوری آرام با او صحبت کنید و شرایط را برای اینکه بتواند با خودرو و رانندگی تماس داشته باشد فراهم کنید.
برای درمان اضطراب رانندگی چه کاری میتوانم انجام دهم؟
اگرچه شاید فوبیا رانندگی به طور کامل و در همه موارد لزوما قابل درمان نباشد، اما حداقل برخی اقدامات عملی وجود دارد که با گذشت زمان، ممکن است به کاهش تنشهایی که در رانندگی ایجاد میشود، کمک کند. در اینجا به بعضی از این اقدامات اشاره میکنیم تا ترس شما از رانندگی به حداقل برسد:
اگر در حال یادگیری رانندگی هستید و هنوز نتوانستید این مهارت را به خوبی فرا بگیرید نباید ناامید شوید چرا که ممکن است مشکل از چیزی باشد که خارج از دایره مهارتی و استعداد شما باشد برای نمونه یکی از شایعترین این عوامل مربی رانندگی غیر مسئول یا نابلد است.
بسیاری از افراد دریافتند که یادگیری با یک فرد اشتباه میتواند مانعی برای ایجاد انگیزه در رانندگی و هر کار دیگری در زندگی باشد.
از مصرف کافئین و رانندگی با معده خالی خودداری کنید، کاهش مصرف نوشیدنیهای کافئین دار میتواند تاثیر مثبت و شگفت انگیزی بر اضطراب و استرس داشته باشد. به عنوان یک عامل محرک شناخته شده، اگر مضطرب هستید بهترین کار قطع کامل کافئین است.
علاوه براین هرگز سعی نکنید با معده خالی رانندگی کنید چرا که فرد در زمانی که گرسنه است عصبی میشود و کنترل خود را از دست میدهد. همچنین قبل از سوار شدن به ماشین مطمئن شوید که به میزان کافی خواب شبانه داشته اید.
مدیریت استرس، متاسفانه، دورههای مداوم استرس بالا میتوانند هراسهای غیر منطقی ایجاد کنند، بنابراین تمام تلاش خود را برای پایین آمدن سطح استرس خود انجام دهید. تکنیکهای استاندارد مانند استراحت منظم در محل کار، یافتن زمان برای ورزش، یوگا و مراقبه میتوانند به شما کمک کنند.

درمانهای واقعیت مجازی (VR)، تحقیقات نشان داده است که VR درمانی کمک موثری در درمان فوبیا رانندگی است. فناوری رایانه تقریباً مانند یک بازی ویدیویی عمل میکند، به درمانگران اجازه میدهد در معرض موقعیتهایی قرار بگیرند که باعث ایجاد ترس در حین رانندگی برای افراد میشود و سناریوهایی را که افراد از آنها میترسند (مانند تونل، پل یا سبقت غیر مجاز) را بازسازی میکند.
تکنیکهای درمانی و اقدامات عملی مانند حساسیت زدایی را در نظر بگیرید. این تکنیک شامل برداشتن گامهای کوچک برای قرار گرفتن در موقعیتهایی است که باعث اضطراب و هراس میشوند.
برای این کار، اشخاص میتوانند به سادگی در اتومبیل پارک شده و با موتور خاموش یا روشن سوار و پشت فرمان قرار بگیرند بدون اینکه ماشین را حرکت دهند. ممکن است ساعتها، روزها، حتی هفتهها یا ماهها به مرحله بعدی برسند، اما به مرور زمان حساسیت شما کمتر و ترس شما پایین میآید.
تمرکز در زمان رانندگی، هنگامی که در حال رانندگی هستید همه تلاش خود را انجام دهید تا نگرانیها یا اضطرابها حواس شما را پرت نکند. تلفن همراه را (به ویژه برای مبتدیان) از خود دور نگه دارید و اگر متوجه شدید که آرامش و تمرکز حواس به شما کمک میکند، سرعت خود را کاهش دهید چرا که هرچه سرعت رانندگی بیشتر باشد، اطلاعات بیشتری برای پردازش نیاز خواهید داشت.
برای افزایش تمرکز این مقاله را بخوانید.
ترس از رانندگی را با دیگران به اشتراک بگذارید، گاهی اوقات فشارهای ناشی از ترس ورود به اتومبیل و رانندگی میتواند تاثیر نامطلوبی بر تمایل شما به پایبندی به آن داشته باشد. در مورد این نگرانی با یک دوست یا اعضای خانواده خود صحبت کنید.
همچنین میتوانید برای کاهش این استرس به مشاوران و روانشناسان مراجعه کنید تا شما را در مقابله با این هراس کمک کنند.
روشهای درمانی مختلفی برای غلبه بر ترس از رانندگی وجود دارد اما بسیار مهم است که در کنار این روشها، توصیههای پزشکی را نیز در نظر بگیرید. علاوه بر این درک کنید که شما تنها نیستید و بسیاری از افراد مانند شما هستند که با این ترس مقابله کرده اند. با غلبه بر این ترس و موفقیت دوباره توانستهاند رانندگی با خودرو را تجربه کنند.
دلایل ترس شدید از رانندگی
فردی که مبتلا به اختلال ترس از رانندگی است احتمالاً در گذشته تجربه منفی داشته است. ممکن است تصادف کرده باشد یا به خصوص شاهد یک حادثه بد باشد. داشتن مربیان سختگیر در زمان یادگیری نیز میتواند منجر به رانندگی هراسی شود. همچنین تجربه یک سفر به خصوص خطرناک و ترسناک از در زمان مه، باران، برف و سایر شرایط نامساعد همین طور برخورد ناگهانی با حیوانات بزرگ با اتومبیل مانند گوزن میتواند باعث ایجاد این ترس شود. علاوه بر این مواردی دیگری نیز وجود دارد که به آن اشاره میکنیم:
مشاهده والدین مضطرب و وحشت زده در هنگام رانندگی میتواند کودک را به سمت عدم استفاده از وسایل نقلیه سوق دهد.
تجربه استرس به دلیل ازدحام ترافیک؛ اینها میتوانند باعث شوند مغز هر بار که بر پشت فرمان مینشیند دچار هراس / اضطراب شود.
افرادی که مستعد حملات اضطرابی یا اختلالات عصبی هستند و یا کسانی که دچار نقص در غده فوق کلیه هستند، احتمالاً ترس از رانندگی دارند.
شنیدن یا خواندن اخبار مربوط به تصادفات ناگوار یا تماشای فیلمهایی که تصادفات شدید رانندگی را به تصویر میکشد، میتواند افکار منفی درباره رانندگی ایجاد کند.

هراسهای که به ترس از رانندگی مرتبط هستند
غالباً هراسهای دیگر میتوانند با ترس از رانندگی مرتبط شوند که در اینجا به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
آگورافوبیا
ترس از رانندگی معمولاً با آگورافوبیا همراه است. آگورافوبیا منجر به پرهیز فرد از شرایطی میشود که احساس خطر میکند. رانندگی یکی از خوشههای اصلی است که در آن آگورافوبیا ظاهر میشود. عبور از پلها، تونلها و مسیرهای طولانی و متروکه برای بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا دشوار است.
کلاستروفوبیا
ترس از رانندگی با کلاستروفوبیا ارتباط دارد. کلاستروفوبیا که هراس از فضاهای بسته است، به راحتی حتی توسط محدودیتهای نسبتاً کوچک یک خودرو نیز ایجاد میشود. برخی از افراد مبتلا به کلاستروفوبیا گزارش میکنند که ترس آنها به عنوان مسافر بدتر است، در حالی که دیگران ترس بیشتری از راننده بودن دارند.
اضطراب عملکرد
رانندگی یک مسئولیت است. نه تنها باید امنیت شخص، بلکه مسافران و دیگران در جاده حفظ شود. بنابراین کسانی که از ترس مربوط به این عملکرد رنج میبرند ممکن است اعتماد به توانایی رانندگی خود را از دست دهند. این ترس ممکن است هنگام حضور مسافران، به ویژه برای کسانی که دچار هراس اجتماعی هستند، افزایش یابد.
ترس از تصادفات
کسانی که از دیستای فوبیا، یا ترس از تصادف رنج میبرند، سعی میکنند از موقعیتهایی که خطر جسمی را افزایش میدهند اجتناب کنند.
ترس از سفر
ترس از مسافرت یا هودوفوبیا، ترس از انواع حمل و نقل را در بر میگیرد. بسیاری از افراد مبتلا به این ترس، با رانندگی در مکانهای آشنا مشکلی ندارند اما از رانندگی در مسیرهای جدید ترس دارند.