طلاق و جدایی همسران بسیار سخت و دشوار و مشکل آفرین است و اشتباهات پس از طلاق و برای فرزندان سخت‌تر و ناخوشایندتر. فرزندان طلاق با پایان‌یافتن زندگی مشترک والدینشان، سخت‌ترین و ناخوشایند‌ترین آسیب‌ها را تجربه می‌کنند. متاسفانه در این میان از بعضی از فرزندان خواسته می‌شود تا میان والدین و درست در هنگامی‌که آن‌ها از عدم حضور یکی از والدین دچار غم و اندوه شده‌اند، میانجیگری کنند.
بسیاری از فرزندان، اثرات بد و ناخوشایند ناشی از طلاق را با خود به دوران بزرگ‌سالی‌شان منتقل می‌کنند؛ یعنی همان آسیب‌هایی که هرگز نباید به آن‌ها تحمیل می‌شد. اما همسرانی که از هم جدا شده‌اند، می‌توانند با کنترل اعمال و رفتار خود، قبل از آنکه جوهر قلم برروی برگه‌های طلاق خشک شود، از این لطمات جلوگیری کنند. گَری نومَن، کارشناس امور خانواده و طلاق، به همسرانی که از هم جدا شده‌اند درباره نحوه جداشدنشان، بدون آنکه این جدایی از لحاظ احساسی و عاطفی به فرزندانشان لطمه و آسیبی وارد کند، توصیه‌ها و راهنمایی‌هایی می‌کند که در ادامه می‌خوانید.
آنچه در این مطلب می‌خوانید [ ]
فرزندانتان را پیام‌رسان خود و همسرتان قرار می‌دهید
از جمله اشتباهات پس از طلاق این است که بسیاری از والدین سعی می‌کنند ازطریق فرزندانشان با یکدیگر ارتباط داشته باشند که این امر باعث بروز استرس و فشارهای روحی، روانی و عاطفی بیش‌ازحد، در فرزندان می‌شود و آنان را وادار به پشت‌سرگذاشتن وضعیت و موقعیتی می‌کند که والدینشان خود نیز از عهده این موقعیت برنمی‌آیند. امروزه ایمیل، وسیله خوبی برای ارتباط و گفت‌وگو با همسر سابقتان است که به شما این امکان را می‌دهد تا درباره واقعیت‌ها و امور مربوط به پرورش فرزندانتان، بدون طی مسیری منفی و بازکردن زخم‌های کهنه، بحث و گفت‌وگو کنید. همچنین ایمیل، این امکان را دارد تا گفت‌وگوی بین شما و همسرتان را ثبت کند که در دادگاه، معتبر است؛ بنابراین، والدین از طریق ایمیل با احتیاط بیشتری با هم بحث و گفت‌وگو می‌کنند.
اگر لازم است که با همسر سابقتان، ازطریق تلفن و یا حضوری صحبت کنید، فکر و ذهنتان را بر موضوع صحبت متمرکز کنید و از همه مهم‌تر اگر همسرتان عصبانی و خشمگین شد، فریب نخورید و فقط بگویید، من احساس تو را درک می‌کنم، اما من اینجا هستم تا درخصوص امور مربوط به مدرسه فرزندانمان با هم گفت‌وگو کنیم. در این زمان، با شیوه‌ای مثبت با هم صحبت کنید؛ زیرا سلامت احساسی و عاطفی فرزندانتان به آن بستگی دارد.
فرزندانتان را درمانگر خود قرار می‌دهید
نوجوانان دوست دارند که تحت مراقبت و سرپرستی والدین خود باشند؛ بنابراین طلاق و جدایی والدین، دنیای آنان را ناخوشایند و پر از غم می‌کند. با درمیان‌گذاشتن جزئیات مربوط به طلاق و یا احساسات غضبناک خود نسبت به همسر سابقتان با فرزندان بزرگ‌تر، خود را گرفتار نکنید. این کار یکی دیگر از اشتباهات پس از طلاق است. اضطراب و نگرانی فرزندان و احساس نیاز آن‌ها به اینکه تحت مراقبت و سرپرستی والدین قرار داشته باشند، باعث می‌شود که آن‌ها از آنچه بر شما می‌گذرد، مطلع شوند. اما لازم است شما در این موقع برای آن‌ها نقش پدر یا مادر را داشته باشید. برای خود از دیگران کمک بگیرید و در صورت لزوم، به معالجه و درمان اقدام و خط مرزهای لازم را حفظ کنید. در این زمان، فرزندان را حامی و همراه خود قراردادن، اشتباه محض است و به فرزندان، لطمه و آسیب می‌رساند.
فرزندان خود را درک نمی‌کنید
فرزندان خود را درک نمیکنیدفرزندان نیاز به درک والدین دارند و پس از جدایی، ممکن است احساسات آن‌ها ناآرام و متشنج شود. به فرزندان خود گوش دهید و به آن‌ها نگویید به چه فکر کنند؛ هرچند ممکن است، سخت و دشوار باشد. هرگز از همسر سابق خود، عیب‌جویی نکنید؛ زیرا درحقیقت این کار، انتقاد و عیب‌جویی از فرزندانتان است؛ یعنی افرادی که مسلما 50درصد از وجودشان، از همسر سابق شماست. برای آنچه که فرزندان به شما می‌گویند، پاسخ ویژه‌ای داشته باشید؛ مثلا به فرزندان خود بگویید: «این‌گونه به نظر می‌رسد که شما به‌خاطر ملاقات پدرتان با نامزد جدیدش، غمگین و پریشان هستید، این طور نیست؟» شما به عنوان یک پدر و مادر، نباید برای فرزندانتان راه‌حلی ارائه دهید و فقط باید به حرف‌هایشان گوش فرادهید.
به اظهارنظر و بیان عقیده خود نپردازید. شما می‌توانید به فرزندانتان پیشنهاد کنید که فکر و احساسشان را روی کاغذ بیاورند و درصورتی‌که خود نیز بخواهند، آن‌ها را با همسر سابقتان در میان بگذارند. فکر و ذهن خود را بر احساسات فرزندانتان متمرکز کنید، نه بر احساس خودتان. بهبودی روابط، از یک ارتباط محبت‌آمیز و درک و شناخت احساسات حاصل می‌شود.
بازجویی فرزندان
بازجویی فرزندانبازجویی فرزند نه تنها از اشتباهات پس از طلاق است که در کل ناشی از نگرش نادرست است. این رفتار اختلالات نوجوانی را بیشتر می‌کند. من به والدین می‌گویم چنان که فرزندانتان به‌تازگی با عمه، خاله و یا عمو و دایی خود، ملاقاتی داشته‌اند، بهتر است که فرزندان، تعطیلات آخر هفته را با همسر سابقتان سپری نکنند. سکوت، باعث اضطراب و نگرانی فرزندان می‌شود؛ زیرا آن‌ها باید از تجربیات پدر و مادر خود استفاده کنند. از طرفی دیگر، بازجویی از فرزندان، آن‌ها را مستقیما بر سر دوراهی قرار می‌دهد که از لحاظ عاطفی و احساسی، یک وضعیت و موقعیت بسیار دشوار و غیرقابل‌تحمل است؛ بنابراین، از فرزندانتان، سوال‌های معمولی و سرگرم‌کننده‌ای بپرسید تا اظطراب آن‌ها کاهش یابد و سپس آنان را به حال خود بگذارید.
به فکر جبرای آسیب‌هایی که قبلا به فرزندانتان رسانده‌اید، نیستید
به فکر جبرای آسیب‌هایی که قبلا به فرزندانتان رسانده‌اید، نیستیداشتباهات پس از طلاق زیاد هستند از جمله عدم جبران آسیبهای وارد شده به فرزند. بسیاری از والدینی که از هم جدا شده‌اند، ممکن است با مطالعه این توصیه‌ها و راهنمایی‌ها، به اشتباهاتی که ناخواسته درخصوص فرزندانشان مرتکب شده‌اند، پی ببرند. آیا برای وارونه‌کردن نتایج و عواقب بد احساسی و عاطفی ناشی از یک طلاق و جدایی تلخ و ناخوشایند، بسیار دیر شده است؟ خیر؛ زیرا فرزندان از آن چشم‌پوشی می‌کنند؛ حداقل تا هنگامی‌که به اواخر سنین نوجوانی خود برسند؛ یعنی زمانی که خشم و عصبانیت در آن‌ها پایه محکم‌تری پیدا می‌کند. اگر شما اشتباهاتی را مرتکب شده‌اید، در این صورت بسیار مهم است که موارد زیر را انجام دهید:
- از فرزندان خود عذرخواهی کنید و از اینکه باعث ناراحتی آن‌ها شده‌اید، ابراز تاسف کنید.
- درباره اشتباهات خود صحبت کنید و آن‌ها را به‌طورکامل و با جزئیات توضیح دهید و سپس قول دهید که اعمال و رفتار خود را از آن لحظه به بعد تغییر خواهید داد.
- به فرزندان خود، یک علامت معتبر و مشخص ارائه دهید؛ مثلا به آن‌ها بگویید زمانی‌که شما به‌عنوان یکی از والدین، شروع به انتقاد از همسر سابقتان می‌کنید، فرزندانتان دستشان را به نشانه مهلتی برای شما، بالا ببرند و به‌طورصریح و روشن گوشزد کنند که شما باز هم در حال انجام این کار هستید و باید بی‌درنگ، آن را متوقف کنید.
