بیماری‌های روانی، اختلالات بهداشت روانی نیز نامیده می‌شوند، که به طیف گسترده‌ای از شرایط بهداشت روانی اشاره دارند. اختلالات تأثیر گذار بر خلق و خو، فکر و رفتار همگی از نوع اختلال روانی محسوب می‌شوند.
یک بیماری روانی می‌تواند در زندگی روزمره، مدرسه، محل کار یا داشتن رابطه ایجاد مشکل کند. در بیشتر موارد، علائم را می‌توان با ترکیبی از داروها و گفتار درمانی (روان درمانی) کنترل کرد.
آنچه در این مطلب می‌خوانید [ ]
درباره اختلال روانی بیشتر بدانید
بیماری‌های روانی، اختلالات بهداشت روانی نیز نامیده می‌شوند، که به طیف گسترده‌ای از شرایط بهداشت روانی اشاره دارند. اختلالات تأثیر گذار بر خلق و خو، فکر و رفتار همگی از نوع اختلال روانی محسوب می‌شوند.
نمونه‌هایی از بیماری‌ها یا اختلالات روانی شامل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اسکیزوفرنی، اختلالات خوردن و رفتارهای اعتیاد آور است. بسیاری از افراد هر از گاهی نگرانی‌های بهداشت روانی دارند.
اما وقتی علائم و نشانه‌های مداوم باعث استرس مکرر شوند و توانایی عملکرد شما را تحت تأثیر قرار دهند، این نگرانی در مورد سلامت روان به یک اختلال روانی تبدیل می‌شود.
یک بیماری روانی می‌تواند در زندگی روزمره، مدرسه، محل کار یا داشتن رابطه ایجاد مشکل کند. در بیشتر موارد، علائم را می‌توان با ترکیبی از داروها و گفتار درمانی (روان درمانی) کنترل کرد.
چه عوامل در به وجود آمدن اختلال روانی نقش دارند؟
اگرچه علت دقیق اکثر بیماری‌های روانی مشخص نیست، اما بر اساس تحقیقات انجام شده، بسیاری از این شرایط و اختلالات روانی ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانشناختی و محیطی هستند. در زیر به بررسی هر کدام از این عوامل پرداخته شده است.
1. عوامل بیولوژیکی
برخی از بیماری‌های روانی با عملکرد غیر طبیعی مدار سلول‌های عصبی یا مسیرهایی که مناطق خاصی از مغز را به هم متصل می‌کنند مرتبط هستند. سلول‌های عصبی درون این مدارهای مغزی از طریق مواد شیمیایی به نام انتقال دهنده‌های عصبی ارتباط برقرار می‌کنند.
دستکاری این مواد شیمیایی از طریق داروها، روان درمانی یا سایر اقدامات پزشکی می‌تواند به مدارهای مغز کمک کند تا کارآمدتر عمل کنند. علاوه بر این، نقص در ناحیه خاصی از مغز یا آسیب به آن نیز با برخی شرایط روحی مرتبط است.
سایر عوامل بیولوژیکی که ممکن است در ایجاد بیماری روانی نقش داشته باشند عبارتند از:
- ژنتیک (وراثت): بیماری‌های روانی گاهی اوقات در خانواده‌ها نیز دیده می‌شوند، به این معنی که افرادی که یکی از اعضای خانواده شان یک بیماری روانی دارند ممکن است خودشان تا حدودی بیشتر دچار این بیماری شوند. حساسیت از طریق ژن در خانواده‌ها منتقل می‌شود. کارشناسان معتقدند بسیاری از بیماری‌های روانی به ناهنجاری در بسیاری از ژن ها مربوط می‌شود. البته نحوه تعامل این ژن ها با محیط برای هر فرد (حتی دوقلوهای همسان) منحصر به فرد است. به همین دلیل ممکن است، فرد مستعد ابتلا به اختلال روانی باشد ولی لزوماً به این بیماری مبتلا نشود. اختلال روانی همچنین می‌تواند تحت تاثیر تعامل چندین ژن و سایر عوامل مانند استرس، سو استفاده یا یک واقعه آسیب‌زا قرار داشته باشد.
- عفونت: عفونت‌های خاص با آسیب مغزی و ایجاد بیماری روانی یا بدتر شدن علائم آن ارتباط دارند. به عنوان مثال، بیماری اختلال عصبی خود ایمنی کودکان ( PANDAS ) مرتبط با باکتری‌های استرپتوکوکوس با ایجاد اختلال وسواس و سایر بیماری‌های روحی در کودکان مرتبط است.
- نقص یا آسیب مغزی: نقص یا آسیب به مناطق خاصی از مغز نیز با برخی بیماری‌های روانی مرتبط است.
- آسیب قبل از زایمان: برخی شواهد نشان می‌دهد که اختلال در رشد مغزی جنین یا ضربه ای که در هنگام تولد رخ می‌دهد، به عنوان مثال، نرسیدن اکسیژن به مغز ممکن است عاملی در ایجاد اختلال روانی خاص مانند اوتیسم باشد.
- سوء مصرف مواد : مصرف طولانی مدت مواد با اضطراب، افسردگی و پارانویا ارتباط دارد.
- تغذیه نامناسب: تغذیه نامناسب و قرار گرفتن در معرض سمومی مانند سرب، ممکن است در پیشرفت بیماری‌های روانی نیز نقش داشته باشند. داشتن تغذیه سالم می‌تواند از بروز این اختلال جلوگیری کند.
2. عوامل روانشناختی و محیطی
- آسیب‌های روحی شدید در کودکی مانند سوء استفاده عاطفی، جسمی یا جنسی
- یک ضربه عاطفی ناگهانی، مانند از دست دادن پدر یا مادر
- بی توجهی
- توانایی ضعیف در برقراری ارتباط با دیگران
- مرگ یا طلاق
- زندگی خانوادگی ناکارآمد
- احساس عدم کفایت، اعتماد به نفس پایین، اضطراب، عصبانیت یا تنهایی
- تغییر شغل یا مدرسه
- انتظارات اجتماعی یا فرهنگی به عنوان مثال، جامعه ای که زیبایی را با لاغری مرتبط سازد می‌تواند عاملی در بروز اختلالات خوردن باشد.
- سوء مصرف مواد توسط شخص یا والدین فرد
علائم و نشانه‌های اختلال روانی
اختلال روانی با نشانه‌های زیر همراه است:
1. احساس اضطراب یا نگرانی
همه ما گاهی دچار نگرانی یا استرس می‌شویم، اما اضطراب مدام، می‌تواند نشانه یک مسئله مربوط به بهداشت و سلامت روان باشد. علائم دیگر اضطراب ممکن است شامل تپش قلب، تنگی نفس، سردرد، بی قراری یا اسهال باشند.
2. احساس افسردگی یا ناراحتی
اگر انگیزه و انرژی لازم برای انجام کارهای خود ندارید و همیشه ناراحت هستید، ممکن است از یک اختلال روانی به نام افسردگی رنج ببرید.
3. طغیان های عاطفی
خلق و خوی هر فرد متفاوت است، اما تغییرات ناگهانی و چشمگیر در خلق و خو، مانند ناراحتی شدید یا عصبانیت، می‌تواند نشانه ای از اختلال روانی باشد.
4. مشکلات خواب
تغییرات مداوم در الگوی خواب فرد مانند بی خوابی، کم یا زیاد خوابیدن می‌تواند نشان دهنده افسردگی یا اختلال خواب باشد.
5. تغییر وزن یا اشتها
نوسان وزن یا کاهش سریع وزن می‌تواند یکی از علائم هشدار دهنده اختلال روانی مانند افسردگی یا اختلال در خوردن باشد.
6. انزوا یا گوشه گیری
اگر یکی از دوستان یا عزیزانتان مرتب از جمع فاصله می‌گیرد، ممکن است دچار افسردگی، اختلال روان پریشی یا یک مشکل روانی دیگر شده باشد.
7. سوء مصرف مواد
استفاده از موادی مانند الکل یا مواد مخدر برای کنار آمدن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات بهداشت روان باشد.
8. احساس گناه و بی ارزشی
افکاری مانند، من یک شکست خورده هستم، تقصیر من است یا من بی ارزش هستم، همگی نشانه‌های احتمالی ابتلا به یک مسئله بهداشت روان هستند. اگر مرتباً خود را مورد انتقاد یا سرزنش قرار می‌دهید، ممکن است به کمک احتیاج داشته باشید. این نوع احساسات می‌توانند فرد را به سمت خودکشی سوق دهند.
9. تغییر در رفتار یا احساسات
یک اختلال روانی ممکن است با تغییر ظریف احساسات، تفکر و رفتار فرد شروع شود.
چگونگی درمان اختلال روانی
بیشتر بیماری‌های روانی، با تشخیص به موقع، می‌توانند به روشی موثر درمان شوند. گزینه‌های درمانی اختلال روانی شامل روان درمانی، دارو درمانی و مهارت‌های یادگیری برای مدیریت علائم است.
با یک درمان موثر، افراد مبتلا به بیماری روانی می‌توانند زندگی بهتری داشته باشند. برنامه‌های درمانی متناسب با هر بیمار است، زیرا افراد واکنش متفاوتی به درمان و دارو نشان می‌دهند.
1. روان درمانی
روان درمانی برای برخی از بیماران بهترین روش درمانی است، که گفتگو درمانی نیز نامیده می‌شود. تعدادی از تکنیک‌های روان درمانی برای کمک به بیماران در شناسایی و اصلاح افکار، رفتار و احساسات با کمک یک متخصص آموزش دیده و دارای مجوز وجود دارد.
2. روان پویایی
درمان از طریق روان پویایی بر چگونگی تأثیر روابط فعلی، گذشته، رویدادهای زندگی و خواسته‌ها بر انتخاب و احساس فرد متمرکز است. در روان پویایی نظریه این است که افراد الگوها و رفتارهای فکری ایجاد کنند تا خود را در برابر تجربیات آسیب زا یا تهدیدهای خارجی محافظت نمایند.
یک درمانگر می‌تواند به افراد کمک کند، این الگوها و رفتارهای فکری را شناسایی کرده و استراتژی هایی را برای کنار آمدن و غلبه بر آنها توسعه دهند.
این نوع درمان همچنین می‌تواند به بهبود تعامل اجتماعی کمک کند. نوعی از درمان روان پویایی به نام درمان بین فردی، روان درمانی و رفتار درمانی شناختی را با هم ترکیب می‌کند و راه‌های بهتری را برای برقراری ارتباط با دیگران به افراد آموزش می‌دهند.
3. رفتار درمانی شناختی (CBT)
برخلاف درمان روان پویایی، رفتار درمانی شناختی (CBT) تمرکز کمتری روی احساسات دارد. این روش به افراد می‌آموزد که چگونه رفتارها و الگوهای فکری را که باعث ایجاد مشکل می‌شوند، تشخیص دهند.
سپس، تکنیک‌های تغییر این الگوها را آموزش می‌دهند. این تئوری می‌گوید که افراد می‌توانند با تغییر افکار و اعمال، احساسات خود را تغییر دهند. درمانگران CBT به افراد کمک می‌کنند تا این الگوها را تشخیص داده و آنها را تغییر دهند.
این همچنین به افراد کمک می‌کند تا به جای استرس بیش از حد در شرایط استرس، پاسخ های مثبت و بهتری مانند تنفس عمیق نسبت به پریشانی ایجاد کنند.
4. داروهای تجویزی
تعدادی داروی تجویز شده برای درمان بیماری‌های روانی وجود دارند. غالباً، ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، از دارو به عنوان اولین خط درمان اختلال روانی استفاده می‌کنند.
اما مردم باید از ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی بپرسند که آیا روان درمانی ممکن است بدون دارو به اندازه کافی موثر باشد. بسته به نوع اختلال روانی ، ارائه دهندگان خدمات بهداشتی ممکن است نوع خاصی از دارو را تجویز کنند.
از آنجا که افراد به طور متفاوتی به داروها پاسخ می‌دهند، یافتن دارو و دوز مناسب اغلب یک فرآیند آزمایش و خطا است. گاهی اوقات ممکن است یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی بیش از یک دارو تجویز کند.
این مهم است که افراد صبور باشند و احساسات خود را بیان کنند و اگر تجربه عوارض جانبی دارند، آن را برای ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود شرح دهند. زیرا هر دارو عوارض جانبی خاص خود را دارد و بیمار و ارائه دهنده خدمات بهداشتی باید به خطرات و مزایای هر دارو آشنایی داشته باشند.
برخی از داروها برای بیماری‌های روانی می‌توانند عادت ساز باشند. اینها شامل مواد محرک و بنزودیازپین‌ها هستند. استفاده طولانی مدت از بنزودیازپین‌ها مشکل ساز تلقی می‌شود، به همین دلیل به عنوان اولین خط درمان اضطراب توصیه نمی‌شوند.
5. داروهایی برای افسردگی و اضطراب
داروهای اضطراب و افسردگی مشابه هستند. این داروها برای ایجاد تعادل در برخی از مواد شیمیایی طبیعی مغز ساخته شده اند.
کلاس‌های ضد افسردگی شامل مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین، مهار کننده های مونوآمین اکسیداز، داروهای ضد افسردگی غیر معمولی و داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای SSRIهستند.
آنها با افزایش سطح سروتونین در مغز کار می‌کنند. سروتونین در بهبود خلق و خو نقش دارد.
یک فکر در مورد “اختلال روانی علائم،علل و راهکار درمان آن”